Problemy ze stawami należą do najczęstszych schorzeń, z jakimi opiekunowie psów zgłaszają się do gabinetu weterynaryjnego. Zerwane więzadła, uszkodzone łąkotki, fragmenty kostne czy przewlekłe zapalenie to tylko część dolegliwości, które mogą ograniczać ruchomość czworonoga i powodować silny ból. Jeszcze kilka lat temu jedynym rozwiązaniem była tradycyjna operacja z szerokim otwarciem stawu. Dziś w wielu przypadkach stosuje się artroskopię – małoinwazyjną metodę, która pozwala zarówno diagnozować, jak i leczyć choroby stawów u psów.
Czym jest artroskopia i dlaczego stosuje się ją u psów?
Artroskopia to metoda chirurgiczna wykorzystująca specjalną kamerę (artroskop) wprowadzoną do wnętrza stawu przez niewielkie nacięcie skóry. Dzięki temu lekarz weterynarii widzi w czasie rzeczywistym wnętrze stawu w dużym powiększeniu, co umożliwia bardzo precyzyjne rozpoznanie i leczenie schorzeń.
Największą zaletą artroskopii jest jej mała inwazyjność. Zamiast dużego cięcia wykonuje się tylko kilka niewielkich otworów, co skraca czas gojenia, zmniejsza ryzyko powikłań i ogranicza ból pooperacyjny. Psy, które przechodzą taki zabieg, zwykle znacznie szybciej wracają do normalnej aktywności niż po klasycznej operacji. Dowiedz się więcej o diagnostycznym aspekcie artroskopii i możliwości oceny struktur stawowych przy użyciu kamery endoskopowej.
Jak wygląda przygotowanie psa do artroskopii?
Każdy zabieg chirurgiczny wymaga starannego przygotowania, a artroskopia nie jest wyjątkiem. Na początku pies musi przejść dokładne badanie kliniczne oraz badania dodatkowe – m.in. morfologię, biochemię krwi, a w razie potrzeby także badanie obrazowe, takie jak RTG czy rezonans magnetyczny.
Następnie lekarz weterynarii kwalifikuje pacjenta do znieczulenia ogólnego. Jest to konieczne, ponieważ pies musi leżeć całkowicie nieruchomo, a sama procedura wymaga pełnego rozluźnienia mięśni. Przed zabiegiem zaleca się także kilkunastogodzinną głodówkę, aby zminimalizować ryzyko powikłań związanych z narkozą.
Przebieg zabiegu krok po kroku
Sam zabieg artroskopii przebiega według ustalonego schematu:
- Pies zostaje wprowadzony w znieczulenie ogólne i podłączony do aparatury monitorującej parametry życiowe.
- Okolica stawu jest dokładnie golona, dezynfekowana i przygotowywana w sterylnych warunkach.
- Lekarz wykonuje jedno lub dwa niewielkie nacięcia, przez które wprowadza artroskop oraz cienkie narzędzia chirurgiczne.
- Do wnętrza stawu podaje się sterylny płyn, który rozszerza przestrzeń i umożliwia lepszą widoczność.
- Chirurg ocenia stan chrząstki, więzadeł, łąkotek i innych struktur, a następnie przystępuje do właściwego leczenia – np. usunięcia fragmentów uszkodzonej chrząstki, płukania stawu, naprawy więzadeł czy wycięcia zmian zapalnych.
- Po zakończeniu zabiegu płyn zostaje odprowadzony, a skóra zamykana jest jednym lub dwoma szwami.
Dzięki powiększeniu obrazu na monitorze lekarz może działać z dużą precyzją i dokładnością, a pacjent unika rozległego cięcia chirurgicznego.
Jakie schorzenia można leczyć artroskopowo?
Artroskopia znajduje zastosowanie przede wszystkim w leczeniu stawów kolanowych, barkowych i łokciowych u psów. Najczęściej wykonywana jest w takich przypadkach, jak:
- uszkodzenia więzadła krzyżowego przedniego,
- choroby zwyrodnieniowe stawów we wczesnym stadium,
- fragmentacja wyrostków kostnych w stawie łokciowym,
- uszkodzenia łąkotek,
- osteochondroza (odklejanie się fragmentów chrząstki od powierzchni stawowej),
- przewlekłe zapalenia stawów wymagające płukania i usunięcia patologicznych tkanek.
Dzięki temu zabiegowi można nie tylko zdiagnozować przyczynę kulawizny, ale od razu podjąć leczenie, co zwiększa szanse na szybki powrót psa do pełnej sprawności.
Rekonwalescencja po zabiegu
Choć artroskopia jest zabiegiem małoinwazyjnym, pies po niej potrzebuje odpowiedniego czasu na regenerację. Bezpośrednio po zabiegu zaleca się ograniczenie aktywności fizycznej i krótkie spacery na smyczy. Bardzo ważne jest również kontrolowanie rany pooperacyjnej i podawanie leków przeciwbólowych oraz przeciwzapalnych zaleconych przez lekarza.
Kluczową rolę w procesie powrotu do zdrowia odgrywa fizjoterapia. Ćwiczenia pod okiem zoofizjoterapeuty, hydroterapia czy masaże pomagają w odbudowie mięśni i odzyskaniu pełnej sprawności stawu. Dowiedz się więcej o rehabilitacji psa po artroskopii i jak wspierać jego powrót do pełnej sprawności.
Jakie są zalety i ograniczenia tej metody?
Artroskopia ma wiele zalet, które sprawiają, że coraz częściej jest wybierana zamiast klasycznych operacji:
- minimalna inwazyjność i mniejszy ból po zabiegu,
- krótki czas hospitalizacji,
- szybszy powrót do aktywności,
- precyzyjna diagnostyka i leczenie w tym samym czasie,
- niewielkie ryzyko powikłań w porównaniu do operacji otwartej.
Oczywiście nie zawsze artroskopia jest możliwa do przeprowadzenia. W zaawansowanych zmianach zwyrodnieniowych czy przy poważnych uszkodzeniach stawów konieczna może być klasyczna chirurgia ortopedyczna. Dlatego decyzję o wyborze metody leczenia zawsze podejmuje lekarz weterynarii na podstawie badań i indywidualnej sytuacji pacjenta.
Podsumowanie
Artroskopia to nowoczesna, małoinwazyjna metoda leczenia chorób stawów u psów, która łączy w sobie zalety precyzyjnej diagnostyki i skutecznej terapii. Dzięki wykorzystaniu kamery i miniaturowych narzędzi chirurgicznych pies przechodzi zabieg z minimalnym urazem tkanek, szybciej wraca do sprawności i ma większe szanse na uniknięcie powikłań.
Jeśli Twój pies zmaga się z problemami ortopedycznymi, zapytaj lekarza weterynarii, czy artroskopia będzie dla niego odpowiednim rozwiązaniem. Pamiętaj też, że sama operacja to dopiero początek drogi – odpowiednia rehabilitacja po zabiegu jest niezbędna, aby Twój pupil mógł cieszyć się pełnią zdrowia i ruchu.
