Babeszjoza to poważna choroba odkleszczowa wywoływana przez pierwotniaka z rodzaju Babesia. Pasożyt ten wnika do krwi psa i atakuje czerwone krwinki, prowadząc do ich rozpadu, a w konsekwencji do niedokrwistości. Choroba może mieć przebieg ostry lub przewlekły, a w niektórych przypadkach prowadzić do poważnych powikłań, w tym niewydolności narządów wewnętrznych. Jej znaczenie kliniczne jest szczególnie duże w rejonach, gdzie występują kleszcze przenoszące patogen, a wczesna diagnostyka jest kluczowa dla skutecznego leczenia.
Jak dochodzi do zakażenia?
Do zakażenia dochodzi najczęściej w wyniku ukąszenia przez zakażonego kleszcza. Babesia przenika do krwi wraz ze śliną pasożyta i wnika do czerwonych krwinek, gdzie się rozmnaża. Rozpad erytrocytów prowadzi do hemolizy, czyli niszczenia czerwonych krwinek, co wywołuje niedokrwistość, osłabienie psa, a czasem żółtaczkę.
Warto zaznaczyć, że nie wszystkie psy zarażone babeszjozą od razu wykazują objawy – niektóre przechodzą infekcję w sposób utajony, a symptomy pojawiają się dopiero przy spadku odporności lub stresie.
Objawy babeszjozy u psów
Przebieg choroby może być bardzo różny. Do najczęstszych objawów należą:
- osłabienie i apatia,
- brak apetytu,
- gorączka,
- ciemny lub czerwony mocz,
- wymioty i biegunka,
- bladość błon śluzowych.
W ciężkich przypadkach mogą wystąpić objawy neurologiczne, takie jak drżenia mięśni, dezorientacja czy problemy z równowagą. Ponieważ objawy są niespecyficzne, szybka diagnoza w oparciu o badania laboratoryjne jest niezbędna, aby uniknąć poważnych konsekwencji. Ze względu na podobieństwo niektórych objawów, takich jak osłabienie, gorączka czy spadek apetytu, babeszjoza czasami bywa mylona z boreliozą.
Diagnostyka babeszjozy
Rozpoznanie choroby opiera się przede wszystkim na badaniach krwi. W preparacie rozmazu można bezpośrednio zobaczyć pierwotniaki w erytrocytach. Współczesna diagnostyka obejmuje również testy serologiczne i molekularne, które pozwalają wykryć DNA Babesia i potwierdzić zakażenie nawet w przypadku niskiego poziomu pasożyta. Dodatkowo wykonuje się badania ogólne krwi w celu oceny stopnia niedokrwistości, funkcji wątroby i nerek, co pomaga w ocenie stanu klinicznego psa i planowaniu leczenia.
Powikłania choroby
Babeszjoza może prowadzić do szeregu poważnych powikłań. Najczęstsze to:
- głęboka niedokrwistość hemolityczna,
- niewydolność nerek,
- żółtaczka,
- zaburzenia krzepnięcia krwi.
U psów z osłabionym układem odpornościowym choroba może przebiegać gwałtownie, a spadek liczby erytrocytów i pogorszenie stanu ogólnego wymaga natychmiastowej interwencji weterynaryjnej. Długotrwałe skutki przewlekłej infekcji mogą obejmować problemy z wątrobą, śledzioną oraz konieczność transfuzji krwi.
Leczenie babeszjozy
Terapia babesjozy polega głównie na stosowaniu leków przeciwpierwotniakowych, które eliminują patogeny babeszjozy z organizmu psa. W przypadku ciężkiego przebiegu konieczne może być jednoczesne leczenie wspomagające: podawanie płynów, uzupełnianie elektrolitów, transfuzje krwi oraz leczenie objawowe niedokrwistości i niewydolności narządów.
Bardzo ważne jest, aby leczenie rozpocząć jak najwcześniej – im szybciej zareagujemy, tym większe szanse na pełne wyleczenie psa.
Profilaktyka i ochrona przed kleszczami
Zapobieganie babeszjozie opiera się głównie na ochronie psa przed ukąszeniami kleszczy. Regularne stosowanie preparatów odstraszających, dokładne oglądanie sierści po spacerach, szczególnie w lesie czy wysokiej trawie, oraz szczepienia, znacznie ograniczają ryzyko zakażenia. Właściciel psa powinien również znać wczesne objawy choroby, aby niezwłocznie zgłosić się do lekarza weterynarii w przypadku ich wystąpienia.
Podsumowanie
Babeszjoza jest poważną chorobą odkleszczową, która może przebiegać zarówno łagodnie, jak i dramatycznie. Atakowanie czerwonych krwinek przez pierwotniaka prowadzi do niedokrwistości i poważnych powikłań, dlatego szybka diagnostyka oraz wdrożenie odpowiedniego leczenia są kluczowe. Wczesne rozpoznanie, wsparcie weterynaryjne oraz skuteczna profilaktyka przeciw kleszczom zwiększają szanse psa na pełne wyleczenie i ograniczają ryzyko powikłań. Świadomość właścicieli, uważna obserwacja zwierzęcia i odpowiednie działania prewencyjne są najlepszymi sposobami ochrony przed tą groźną chorobą.
